آیه ی ولایت ، برهانی آشکار بر امامتِ علی علیه السلام
آیه ی 55 سوره ی مبارکه ی مائده ، در شأنِ امیرالمومنین (ع) نازل شده و مورد اتفاقِ فریقین می باشد که ذیلاً به بررسی آراء محدثان و مفسران اهل سنت پیرامون آن می پردازیم :
جلال الدین سیوطی که از بزرگترین مفسران و محدثانِ اهل سنت است از قولِ طبرانی ، ابنِ مَرْدَوَیْه ،ابن کثیر ، این ابی حاتم و ابن عساکر ، روایت کرده که علی (ع) در مسجد پیامبر(ص) و در حالِ رکوعِ نمازِ مستحبی ، انگشترش را به سائل عنایت فرمود و چون رسول اکرم (ص) از این موضوع باخبر شد ، آیه ی (55 مائده) نازل شد و ایشان آنرا برای اصحاب قرائت نموده و سپس فرمود :
👈منْ كُنْتُ مَوْلاهُ، فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ .👉
📚(( تفسیر سیوطی ج 5 ص 360 و تفسیر ابن کثیر ج 3 ص 138 ))
👈برای مشاهده ی سند ، اینجا و اینجا کلیک کنید . 👉
تبصره : عبارتِ ( مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ، فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ ) ، فقط مُختَص به واقعه ی غدیر خُم نیست بلکه این تعبیر ، در مناسبت های دیگر نیز از زبانِ مبارکِ پیامبر (ص) در باره ی علی (ع) ، صادر گردیده است .
ثُعلبی نیز که از مفسران بنام اهل سنت است ، در تفسیر ( الکشف و البیان ) ، جریان خاتم بخشی امیر المؤمنین (ع) را اینگونه روایت کرده :
پس از آنکه علی (ع) در رکوع نماز ، انگشترش را با سائل عطاء فرمود ، پیامبر (ص) در دعا از خداوند متعال مسئلت نمود :
بارالها ؛ همانند موسی به من نیز شرحِ صدر عنایت فرما و علی (ع) را که از اهل بیتِ من است ، بعنوان وزیر و جانشین من قرار ده .
ابوذر می گوید : به خدا سوگند ، به محضِ فارغ شدنِ رسول اکرم (ص) از دعای مزبور ، جبرئیل آیه ی (55 مائده ) را به قلبِ مبارک ایشان نازل فرمود .
ثعلبی در ادامه ، سخنِ احمد بن حنبل را نقل می کند که گفته : (برای هیچکدام از اصحاب ، فضائلی همانند فضائلِ علی علیه السلام وارد نگردیده).
📚(( تفسیر الکشف و البیان ج 4 ص 80-81 ))
👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید . 👉
تبصره : مخالفین ، علیرغم اینکه حدیثِ منزلت را قبول دارند ، مدعی هستند که مسئله ی جانشینی علی (ع) در حدیثِ مذکور ، مربوط به جنگ تبوک است ! حال آنکه پیامبر (ص) ، در سایر موارد و از جمله حدیث فوق و نیز حدیثِ عشیره (یَومُ الدّار ) به خلافتِ آن حضرت ، تاست . صریح فرموده
پیامبر اکرم (ص) در اوائلِ بعثت ، بیش از چهل نفر از خویشان و نزدیکان خود را فراخوانده و خطاب به آنها فرمود :
فَأَیکُمْ یؤَازِرُنِی عَلَی هَذا الْأَمْرِ عَلَی أَنْ یکُونَ أَخِی وَ خَلِیفَتِی فِیکُم ؟ یعنی : اکنون کدامیک از شما مرا یاری میکند تا برادر من و وصی و جانشین من در میان شما باشد ؟
تنها کسی که در آن جمع به دعوت پیامبر (ص) پاسخ مثبت داد ، علی (ع) بود . پیامبر (ص) نیز بلافاصله درباره علی (ع) فرمود :
👈«إِنَّ هَذَا أَخِی وَ وَصِیی وَ خَلِیفَتِی فِیکُمْ فَاسْمَعُوا لَهُ وَأَطِیعُوا ».
یعنی : علی (ع) ،برادر ، وصی و جانشینِ من در میانِ شماست.باید سخنانش را بشنوید و از او اطاعت نمائید .
اینجا دیگر مسئله ی جانشینی پیامبر (ص) در جنگ تبوک مطرح نیست تا عده ای به بهانه ی مقطعی بودنش ، در آن القاءِ شُبهه کنند ، بلکه تعیینِ جانشینی امیرالمومنین (ع) از همان ابتدای رسالت و با تصریح به لفظِ 👈 (خَلِیفَتِی) 👉 می باشد ، تا عده ای مانند عبارتِ ( مولا ) ، نتوانند درباره ی آن مناقشه نمایند .
📚( تاریخ طبری ج 2 ص 319 -321) ( تفسیر البغوی ج6 ص131) ( تاریخ ابن عساکر ج 42 ص 49) (مجمع الزوائد ، هيثمي ، ج 8 ، ص 302 که رجالِ حدیث را ثقات می داند) .
👈برای مشاهده ی سند 1 ، سند 2 و سند 3 ، کلیک کنید . 👉
برگرفته از دروس امام شناسی سید رضا نوعی (حکیم )